Cmentarz parafii pw. Św. Trójcy ul. Lotników

Parafię Św. Trójcy powołano w 1924 r. dekretem arcybiskupa Edmunda Dalbora. Początkowo parafia zarządzała cmentarzem wsi Prądy, położonym przy obecnej ulicy Tańskich. Cmentarz ten był niewielki, do tego położony daleko od kościoła Św. Trójcy i centralnych ulic przynależnych do parafii. Wprawdzie parafianie mieli możliwość pochowania bliskich na cmentarzu Nowofarnym, mimo to dotkliwie odczuwano brak własnego cmentarza.

   Proboszcz parafii ks. Mieczysław Skonieczny rozpoczął starania o uzyskanie terenu pod nowy cmentarz. Pierwotnie planował wykupienie ok. 10 ha z majątku Wilczak, który należał do Czerwonego Krzyża. Niestety prowadzone negocjacje nie powiodły się – właściciel zaproponował kupno całego majątku. Cena jaką zażądał Czerwony Krzyż przekraczała możliwości finansowe parafii. Ks. Skonieczny swoje zainteresowanie skierował na tereny przylegające do terenu ćwiczeń 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich na obecnym osiedlu Błonie.

   Dzięki wsparciu komendanta garnizonu bydgoskiego gen. bryg. Wiktora Thomme na początku 1930 r. przekazano parafii parcelę o powierzchni ok. 5 ha. Jednym z warunków przekazania było wydzielenie osobnej kwatery dla zmarłych wojskowych, cmentarz bowiem miał równocześnie pełnić rolę cmentarza garnizonowego.
Zaprojektowanie i urządzenie cmentarza parafialnego powierzono dyrektorowi Ogrodów Miejskich Marianowi Guntzelowi. Prace te wykonano do końca lipca 1933 r., sam cmentarz otwarto 18 września 1933 r. Ziemię święcono jedynie w miejscach pierwszych pochówków. Dopiero 1 listopada tego roku cmentarz uroczyście poświęcono. Również w tym samym roku pobudowano kaplicę pogrzebową, wówczas zwaną kostnicą. Kostnicę wykonała bydgoska firma budowlana Juliana Jareckiego. Przy głównej alei cmentarza ustawiono figurę ukrzyżowanego Chrystusa. Krzyż-pomnik, 8,6 m wysoki, jest dziełem bydgoskiego artysty rzeźbiarza Teodora Gajewskiego, a ufundowali go pracownicy i dyrekcji Ogrodów Miejskich.

   Cmentarz ma kształt nieregularnego prostokąta – zlokalizowany jest pomiędzy ulicami: Lotników, Stawową, Władysława IV i Jana Ostroroga. Na cmentarz można wejść trzema wejściami – bramą główną od ul. Lotników i wejściami bocznymi od ul. Stawowej i Jana Ostroroga. Z centralnego miejsca cmentarza, od kaplicy, do bramy głównej wiedzie aleja główna. Po lewej i prawej stronie alei wytyczono 6 kwater grzebalnych (po lewej stronie kwatery: 21, 22, 23, 24, 25, 26, po prawej stronie kwatery: 6, 5, 4, 3, 2, 1). Podobnie rozplanowana została południowa część cmentarza ( za kaplicą). Prawa strona to kwatery: 7, 8, 9, 10, 11, 12, po lewej stronie kwatery: 15, 16, 17, 18, 19, 20, natomiast przy płocie od ul. Władysława IV zlokalizowano dwie kwatery: 13 i 14. Poszczególne kwatery rozdzielono gankami. Cmentarz obsadzono licznymi drzewami (m.in. topola włoska, brzoza) oraz dużą liczbą krzewów ( w większości iglastych).

   Układ przestrzenny cmentarza pozostał niezmieniony do 1968 r. Wówczas to nastąpiły pierwsze zmiany na cmentarzu, kaplicę przebudowano na miejsce kultu, a trzy lata później powiększono. Służyła ona wiernym Ośrodka Duszpasterskiego, powołanego 1 września 1968 r. dla osiedli Błonie i Jary. W tym samym czasie w północnej części cmentarza pobudowano plebanię parafii Chrystusa Króla.

   Obecnie nekropolia zajmuje obszar ok. 4,5 ha, pochowanych jest ok. 1,5 tys. osób. Ze względu na stopień wykorzystania powierzchni grzebalnej, nowe pochówki dokonywane są w ograniczonym zakresie.

   Na cmentarzu spoczywa wielu znanych i zasłużonych bydgoszczan. Przy alei głównej, naprzeciwko krzyża, znajduje się grób założyciela cmentarza ks. Mieczysława Skoniecznego.

• Bonowski Adam (1925 – 1997)
• Brakowski Konrad (1913 – 1976)
• Burduk Piotr (1943 – 2003)
• Buśko Jan (1924 – 1996)
• Chłodziński Włodzimierz (1936 – 1996)
• Danielewicz Jerzy (1921 – 1997)
• Drzewiecki Krzysztof (1972 – 2006)
• Fiołka Wojciech (1884 – 1952)
• Gackowski Teofil (1888 – 1986)
• Gruss Józef (1897 – 1969)
• Jaśkowski Lech (1910 – 1985)
• Jaśkowski Piotr M. (1957 – 2011)
• Kaczmarczyk Roman (1895 – 1993)
• Kamiński Ludwik (1941 – 2003)
• Kościecha Czesław (1934 – 1997)
• Kowalkowski Alfred (1914 – 1983)
• Kowalski Władysław (1895 – 1977)
• ks. Gołębiewski Jerzy (1927 – 1996)
• ks. Osiński Jerzy (1944 – 1990)
• ks. Skonieczny Mieczysław (1882 – 1969)
• Kwiatkowski Edward (1904 – 1971)
• Lutogniewski Lech (1953 – 2006)
• Makowski Józef (1914 – 1997)
• Masłowski Franciszek (1878 – 1958)
• Matuszewski Tadeusz (1874 – 1944)
• Mokrzycki Tadeusz (1903 – 1983)
• Pawłowski Franciszek (1928 – 1987)
• Rumfeld Danuta (1926 – 2002)
• Rybka Antoni (1918 – 1999)
• Sarnowska Klara (1908 – 1997)
• Triebler Piotr (1898 – 1952)
• Zarzycki Edmund (1928 – 2007)

w przygotowaniu