Mokrzycki Tadeusz (1903 – 1983)
artysta malarz, pedagog
Urodził się 19 października 1903 r. we Lwowie, był synem Karola, nauczyciela, i Kamili z domu Des Loges. Początkowo naukę pobierał w Rzeszowie, gdzie w latach 1910-1920 uczęszczał do Szkoły Ćwiczeń Seminarium Nauczycielskiego oraz gimnazjum klasycznego. W 1920 r. Mokrzycki, jako ochotnik, wstąpił do wojska, z którego po wojnie, w listopadzie, został zwolniony. Przez kilka następnych miesięcy kontynuował naukę w gimnazjum w Lubawie. W marcu 1921 r. wraz z rodzicami przeniósł się do Bydgoszczy. Wstąpił do nowo utworzonej Państwowej Szkoły Przemysłu Artystycznego. Uczył się pod kierunkiem A. Procajłowicza, B. Bartla i K. Mondrala. Po likwidacji szkoły w 1923 r. T. Mokrzycki odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych w Śremie a następnie trzymiesięczną praktykę w 61 P.P. Wlkp; w Bydgoszczy.
W grudniu 1925 r. zapisał się do Wolnej Szkoły Malarstwa i Rysunku w Krakowie, kierowanej przez prof. J. Fedkowicza. W latach 1926-1932 Mokrzycki był studentem Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Uczył się pod kierunkiem Wł. Jarockiego, K. Dunikowskiego, I. Pieńkowskiego i K. Frycza. W 1932 r. Mokrzycki powrócił do Bydgoszczy. Dyplom ukończenia ASP uzyskał jako eksternista dopiero w 1959 r.
Swoje prace, oleje i akwarele wystawiał w Muzeum Miejskim w Bydgoszczy. Były to organizowane corocznie tzw. Salony bydgoskie. Mokrzycki pełnił także obowiązki sekretarza tych wystaw. Z inicjatywy Rady Artystyczno-Kulturalnej część prac T. Mokrzyckiego wydano w formie pocztówek. Dzięki poparciu rady, artysta mógł uczestniczyć w podróży artystycznej do Norwegii. Odbył rejs do Haugesund. Plonem tej wyprawy to norweskie krajobrazy i studia portretowe. T. Mokrzycki prace swoje eksponował w Warszawie, Krakowie i Poznaniu. Uzyskał szereg nagród, m.in. I nagrodę w konkursie na witraż dla Komunalnej Kasy Oszczędności w Bydgoszczy. Przez dłuższy czas pozostawał jednak bez stałego źródła dochodów. Podejmował starania o zatrudnienie go w Muzeum Miejskim już w XI 1936 r.
Dzięki poparciu Związku Muzeów w Polsce, zajmującego się pomocą dla bezrobotnych absolwentów uczelni artystycznych, Mokrzycki z dniem 1 X 1937 r. zatrudniony został w bydgoskim muzeum. W trakcie pracy opracował katalog i przygotował wystawę obrazów J. Matejki. Uczestniczył także w organizacji dorocznej wystawy plastyków bydgoskich. Przeprowadził inwentaryzację zbioru fotografiki oraz części muzealiów. Uporządkował archiwum Muzeum Miejskiego oraz wykonywał prace administracyjne.
W sierpniu 1939 r. został zmobilizowany do 61 P.P. Wlkp. Brał udział w wojnie obronnej, m.in. w bitwie nad Bzurą. Zyskał sobie opinię wzorowego dowódcy i dzielnego żołnierza. Uniknął niewoli i powrócił do Bydgoszczy. W XI 1939 r., wraz z matką i siostrą, został wysiedlony do Radomia. Okupację przeżył w Brzesku koło Tarnowa. Pracował jako robotnik w browarze w Okocimiu, następnie jako robotnik leśny.
Do Bydgoszczy T. Mokrzycki powrócił w 1945 r., wstąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków. Pełnił funkcję skarbnika i komisarza wystaw, a następnie sekretarza w zarządzie oddziału i okręgu związku. Równocześnie nauczał w Państwowej Średniej Szkole Technicznej (1948-1950), Technikum Przemysłu Drzewnego (1948-1958), w Państwowym Liceum Kulturalno-Oświatowym (1954-1960) i Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych (1945-1949) oraz (1958-1969). Wykładał także w Państwowym Liceum Bilbiotekarskim i Społecznym Ognisku Plastycznym. Uczył rysunku z natury, rysunku technicznego, malarstwa dekoracyjnego i sztalugowego, scenografii. Prowadził również zajęcia z kostiumologii i metod konserwacji dzieł sztuki. Był cenionym pedagogiem, wyróżniał się jako wychowawca i społecznik.
W 1970 r. T. Mokrzycki przeszedł na emeryturę, w dalszym ciągu zajmował się twórczością artystyczną. Jego główną domeną były przede wszystkim obrazy olejne i akwarele, rzadziej grafika. Prawdziwe mistrzostwo osiągnął w pejzażach, oddających piękno, barwę i nastrój portretowanych miejsc. W latach 1949-1979 prace Mokrzyckiego były wystawiane na ponad 40 wystawach indywidualnych w domach kultury, klubach, zakładach pracy w Bydgoszczy, Olsztynie, Chełmży, Brześciu Kujawskim, Grudziądzu i Lubostroniu. Od 1946 do 1957 r. brał udział w corocznych wystawach plastyki Okręgu Pomorskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Prace T. Mokrzyckiego były wystawiane w ramach wystawy plastyki bydgoskiej w Stralsundzie i Luneville. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum w Grudziądzu oraz kilku innych instytucjach, jak również w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. Za swoją działalność artystyczną, pedagogiczną i społeczną Mokrzycki otrzymał wiele nagród, wyróżnień i odznaczeń. Zmarł 14 maja 1983 r. w Bydgoszczy.