Splewiński Wacław (1912 – 1974)
muzyk, dyrektor PLM w Bydgoszczy, działacz kultury
Urodził się 12 I 1912 r. w Warszawie, w rodzinie z tradycjami muzycznymi. Jego ojciec, Stanisław, z wykształcenia muzyk, grał w orkiestrach amatorskich i wojskowych, był absolwentem Instytutu Muzycznego w Warszawie. Matka, Sylwestra, była córką znanego na Kielecczyźnie kapelmistrza Jana Waltera. W latach 1914–1918 rodzina Splewińskich przebywała na uchodźstwie w Rosji – w miejscowości Niżyn pod Kijowem.
Wacław Splewiński kształcił się w Zamościu – w Państwowym Męskim Gimnazjum im. J. Zamojskiego, następnie w Państwowym Gimnazjum Humanistycznym w Warszawie. W 1930 r. zdał konkursowy egzamin i został przyjęty do III klasy skrzypiec prof. J. Jarzębskiego w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. W 1933 r. Splewiński przeniósł się do Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Poznaniu, do klasy prof. Z. Jahnke. Równocześnie był członkiem Orkiestry Symfonicznej Miasta Poznania, a także nauczycielem gry na skrzypcach w szkole muzycznej w Gnieźnie.
Podczas okupacji został wysiedlony z Poznania, pracował w obozie pracy w Swarzędzu (12 IX – 4 XII 1939 r.). Następnie przebywał w samym Zamościu i jego okolicach oraz w Warszawie. Pracował w różnych zawodach, m.in. jako urzędnik w cukrowni w Klemensowie, w Urzędzie Pracy, w Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Zamościu oraz w Towarzystwie Budownictwa Leśnego w Warszawie.
Po zakończeniu działań wojennych (w 1944 r.) Splewiński przebywał na Zamojszczyźnie. Przystąpił do organizowania życia muzycznego w Zamościu, był współorganizatorem orkiestry symfonicznej, Związku Zawodowego Muzyków. Występował też jako dyrygent na koncertach estradowych. Pracował również jako nauczyciel śpiewu w Państwowej Szkole Przemysłowej w Zamościu (od 1 VIII 1944 r. do 1 V 1945 r.).
Po osiedleniu się w Bydgoszczy od 1 VI 1945 r. pracował jako nauczyciel gry na skrzypcach w Miejskim Konserwatorium Muzycznym. W początkowym okresie pobytu w Bydgoszczy przygotowywał się do egzaminu końcowego ze skrzypiec (zaliczenie tego egzaminu we właściwym terminie w PKM w Poznaniu uniemożliwił mu wybuch wojny w 1939 r.). Egzamin ten złożył jako eksternista 27 X 1946 r. w PWSM w Poznaniu.
W 1952 r. Splewińskiemu powierzono pełnienie obowiązków dyrektora PŚSM im. K. Szymanowskiego w Toruniu. Dyrektorem szkoły muzycznej w Toruniu był do 31 XII 1955 r., równocześnie od 1 I 1954 r. do 14 V 1972 r. był dyrektorem PLM w Bydgoszczy. W okresie od 1 IX 1960 r. do 30 V 1972 r. był również dyrektorem Studium Muzycznego w Bydgoszczy. Splewiński był zatrudniony w szkolnictwie muzycznym przez 40 lat. Jego praca pedagogiczna w szkołach muzycznych w Bydgoszczy i Toruniu obejmowała przedmioty zawodowe: skrzypce, orkiestrę, zespoły kameralne, metodykę nauczania gry na skrzypcach i dyrygowanie. Wykształcił wielu zdolnych muzyków grających na estradach regionu i Polski. Wśród nich znalazł się także szczególnie utalentowany Piotr Janowski, laureat I nagrody Konkursu im. H. Wieniawskiego w Poznaniu w 1967 r.
W. Splewiński brał aktywny udział w życiu muzycznym Bydgoszczy i regionu. Był jednym z muzyków organizujących orkiestrę symfoniczną. Należał również do grupy powołującej do życia Związek Zawodowy Muzyków oraz współorganizował bydgoski oddział Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków. Przyczynił się do powstania bądź rozwoju wielu poważnych placówek muzycznych w Bydgoszczy, m.in. w 1956 r. – współorganizował orkiestrę dla Teatru Opery i Operetki (obecnie Opera „Nova”). Kultywował muzykę regionalną; m.in. w 1949 r. wraz z Orkiestrą Popularno-Ludową brał udział – jako dyrygent – w Festiwalu Polskiej Muzyki Ludowej.
Dorobek twórczy W. Plewińskiego nie jest duży, aczkolwiek skomponował kilka pozycji muzycznych. Jest autorem muzyki do rewii „Zamość w słowie i pieśni”, „Mazur na orkiestrę symfoniczną”, „Trepak”, a także pieśni z własnym tekstem „Pomorze śpiewa” na chór i orkiestrę symfoniczną oraz licznych opracowań utworów ludowych. Poza tym był współautorem „Studiów Orkiestrowych” wydawanych w latach 1953–1956 przez PWM.
Splewiński za swoją pracę pedagogiczną i muzyczną był wielokrotnie nagradzany i odznaczany: Odznaką Zasłużonego Działacza Województwa Bydgoskiego, Odznaką Zasłużonego Działacza Miasta Bydgoszczy, Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury, Złotym Krzyżem Zasługi – w 1966 r. i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski – w 1972 r.
W 1973 r. W. Splewiński wyjechał do Tampere w Finlandii, gdzie prowadził klasę skrzypiec w szkole muzycznej, a także występował jako solista. Zmarł nagle 24 V 1974 r. w Tampere.